Orbitrans

In het voorjaar van 1973 wordt voor de ingang van het Rekencentrum een ruim drie meter hoge en tweeduizend kilo zware plastiek op een sokkel geplaatst. Het object draagt de naam Orbitrans en is een ontwerp van P.J. van der Scheer, medewerker van de vakgroep Sociotechniek van de afdeling der Bedrijfskunde. Hij maakte het object in eendrachtige samenwerking met technici van de Centrale Technische Dienst. Voorzitter prof. W.G. Quist van de Kunstcommissie, die bijgedragen heeft aan de realisatie, zit er een beetje mee in zijn maag. Het project kostte bijna zeventigduizend gulden, maar is het wel een kunstwerk? In ieder geval, zo stelt Quist, pretendeert het object niet meer te zijn dan dat wat waarneembaar is: “Een intrigerende vorm die misschien mathematisch bepaald kan worden.” Voor het object spreekt, dat het zijn bestaan te danken heeft aan werkzaamheden binnen de THE-gemeenschap. De maker licht in ''TH Berichten ''zijn ontwerp toe. Hoe is het idee voor de oneindige cirkel ontstaan? Dat blijkt geen sinecure: “Denkt u zich een heel grote autoband in: allemaal ronde plakjes die op een hoepel zijn geschoven. Zo’n ding heet een torus. Nu nemen we één cirkelvormig plakje van de torus, maken er een driehoek van en schuiven die op de hoepel. Dan maken we weer een driehoek en schuiven die ook weer op de hoepel, iets minder ver en een beetje verdraaid om zijn zwaartepunt. Dat doen we vele keren.” Twee jaar later blijkt het object niet meer op zijn sokkel te staan en is het een half jaar lang zoek. De redactie van ''TH Berichten ''vindt het terug op de werf van de Bouwtechnische Dienst. Wat is er gebeurd? De Orbitrans is vervaardigd van polyester op een stalen kern. Al snel ging de kunststof scheuren. Een rapportje over de staat waarin het werk verkeert, laat ook op papier weinig heel van het kunstwerk: ‘verkeerd materiaal, verkeerd transport, niet goed geplakt, invloed van de zon in de holle binnenruimte.’ Tot teleurstelling van het hoofd van de BTD, ir. J.J.M. Kalkhoven, blijkt ontwerper Van der Scheer zich nauwelijks meer met zijn geesteskind te willen bemoeien. Het College van Bestuur is bereid de reparatie te betalen, maar het wordt een moeilijke klus. De Orbitrans zal de werf nooit meer verlaten. In 1981 looft de Lustrumcommissie een fors bedrag uit voor een nieuw Orbitransontwerp. Er komen vijftien ideeën binnen, maar het winnende ontwerp wordt niet uitgevoerd.  

In het voorjaar van 1973 wordt voor de ingang van het Rekencentrum een ruim drie meter hoge en tweeduizend kilo zware plastiek op een sokkel geplaatst. Het object draagt de naam Orbitrans en is een ontwerp van P.J. van der Scheer, medewerker van de vakgroep Sociotechniek van de afdeling der Bedrijfskunde. Hij maakte het object in eendrachtige samenwerking met technici van de Centrale Technische Dienst. Voorzitter prof. W.G. Quist van de Kunstcommissie, die bijgedragen heeft aan de realisatie, zit er een beetje mee in zijn maag. Het project kostte bijna zeventigduizend gulden, maar is het wel een kunstwerk? In ieder geval, zo stelt Quist, pretendeert het object niet meer te zijn dan dat wat waarneembaar is: “Een intrigerende vorm die misschien mathematisch bepaald kan worden.” Voor het object spreekt, dat het zijn bestaan te danken heeft aan werkzaamheden binnen de THE-gemeenschap. De maker licht in ''TH Berichten ''zijn ontwerp toe. Hoe is het idee voor de oneindige cirkel ontstaan? Dat blijkt geen sinecure: “Denkt u zich een heel grote autoband in: allemaal ronde plakjes die op een hoepel zijn geschoven. Zo’n ding heet een torus. Nu nemen we één cirkelvormig plakje van de torus, maken er een driehoek van en schuiven die op de hoepel. Dan maken we weer een driehoek en schuiven die ook weer op de hoepel, iets minder ver en een beetje verdraaid om zijn zwaartepunt. Dat doen we vele keren.” Twee jaar later blijkt het object niet meer op zijn sokkel te staan en is het een half jaar lang zoek. De redactie van ''TH Berichten ''vindt het terug op de werf van de Bouwtechnische Dienst. Wat is er gebeurd? De Orbitrans is vervaardigd van polyester op een stalen kern. Al snel ging de kunststof scheuren. Een rapportje over de staat waarin het werk verkeert, laat ook op papier weinig heel van het kunstwerk: ‘verkeerd materiaal, verkeerd transport, niet goed geplakt, invloed van de zon in de holle binnenruimte.’ Tot teleurstelling van het hoofd van de BTD, ir. J.J.M. Kalkhoven, blijkt ontwerper Van der Scheer zich nauwelijks meer met zijn geesteskind te willen bemoeien. Het College van Bestuur is bereid de reparatie te betalen, maar het wordt een moeilijke klus. De Orbitrans zal de werf nooit meer verlaten. In 1981 looft de Lustrumcommissie een fors bedrag uit voor een nieuw Orbitransontwerp. Er komen vijftien ideeën binnen, maar het winnende ontwerp wordt niet uitgevoerd.