Toga

In Nederland dragen hoogleraren een sobere zwarte cape en een baret, waarmee ook de grote humanist en geleerde Desiderius Erasmus (*ca 1467 - †1536) staat afgebeeld op een beroemd portret van de schilder Hans Holbein. De hooglerarentoga wordt weinig gedragen, maar de symbolische waarde is groot. Menig fotograaf schiet zijn rolletje vol wanneer een stoet hoogleraren in processie voortschrijdt. Zoals vluchten overvliegende ganzen de lente aankondigen, staat in de moderne iconografie zo’n togafoto in de krant meestal voor de boodschap: ‘Het academisch jaar is weer geopend.’ De Utrechtse historica dr. C.M. Ridderikhof meldt over historie van de toga of tabbaard: “De tabbaard gaf de hoogleraar allure, maar daarin stond hij in de zeventiende en achttiende eeuw niet alleen. Bijna iedere geleerde had zo’n kledingstuk in zijn bezit. Het was nog een reliek uit de tijd dat er nauwelijks onderscheid werd gemaakt tussen een geestelijke en een geleerde. De klerken bleven hun toga dragen, de predikanten, de rechters, de professoren, maar ook de schemerachtige types die vroeger een taak in de kerk te vervullen hadden. In 1758 moest de Utrechtse Vroedschap de grafbidders en aansprekers vermanen om toe te zien dat hun kledij niet te grote gelijkenis vertoonde met die van de hoogleraren in de theologie en de predikanten.”