Karton

 

Ir. P.J.M. (Paul) Rohlfs (*1947) studeert in 1975 af op een door hem ontworpen milieuvriendelijke wisselwoning van golfkarton (door zijn jaargenoten ''Rohlfkarton ''gedoopt). Na zijn afstuderen krijgt hij een tijdelijke aanstelling bij de afdeling Bouwkunde en de opdracht om een prototype te vervaardigen. Het ontwerp krijgt een plek aan de oostzijde van het THE-terrein, naast het satellietlaboratorium. Rohlfs heeft het huis, ter grootte van een flinke stacaravan, met snijmes en lijmkwast in elkaar gezet. Ook voor de inrichting is karton als basismateriaal gebruikt. Hij claimt dat zijn woning waterbestendig en stevig is: “Er moet met bakstenen worden gegooid om een deuk in het materiaal te krijgen”, aldus de bouwkundige in ''TH Berichten''. Pas na een maand of vijf begint er wat te lekken en daarna wordt het gebouwtje afgebroken. Dat lekken heeft volgens de ontwerper overigens eerder te maken met de uitvoering dan met het ontwerp. Het project trekt veel belangstelling. Van boulevardbladen tot wetenschappelijke tijdschriften; overal verschijnen er artikelen. Zelfs de ''Pravda ''in Moskou en ''Le Monde ''in Parijs besteden aandacht aan het Eindhovense bouwexperiment.  

Gepokt en gemazeld door zijn ervaringen is Rohlfs intussen al weer vijfentwintig jaar projectmanager bij het stadsdeel Amsterdam Centrum, zeg maar de grachtengordel. “Ik heb niet alleen de verantwoordelijkheid voor grote en kleine bouwprojecten, maar bijvoorbeeld ook voor projecten als beveiliging met camera’s van het centrum.” In die vijfentwintig jaar is hij ook betrokken geraakt bij internationale initiatieven voor noodhulpverlening bij natuurrampen zoals aardbevingen in Turkije en Nicaragua of bij de wederopbouw van Sarajevo. “Ik heb er geleerd dat het succes van tijdelijke huisvesting zelden afhangt van het innovatieve product dat je aanbiedt, maar veel meer van de acceptatie van het idee bij de lokale bevolking. Vaak is er meer behoefte aan een goede projectmanager die de mensen lokaal in beweging brengt dan aan een mooi kartonnen huisje. Hoe mooier zo’n huis, hoe eerder het door corruptie ter plaatse nooit op zijn bestemming komt.” Onder het artikel in ''TH Berichten ''uit 1976 laat Rohlfs in een kadertje weten dat studenten ‘die beslist niet meer weten waar ze op af moeten studeren’ bij hem moeten aankloppen voor inspiratie. Een vooruitziende blik, want wanneer dertig jaar later ergens ter wereld een student het idee krijgt om met karton te gaan bouwen, komt die vroeger of later bij hem terecht voor advies of commentaar. Maar voor zover Rohlfs weet, is een huis van karton nog nergens ter wereld een commercieel succes gebleken. “Of je moet denken aan de doodskistenindustrie. Daar wordt karton steeds vaker toegepast. Of je in dat geval voor de eeuwigheid bouwt, hangt denk ik vooral af van je geloofsovertuiging.”