Brontekst bekijken

[[Bestand:Lemma 83 Foto 1.jpg|thumb|left|300px|'''Titel:''' Hogeschool of Universiteit '''Jaar:''' 1986 '''Foto:''' [[Archief TUE]] ]]
Op 1 september 1986 wordt de THE door een wetswijziging evenals de zusterinstellingen in Delft, Twente, Rotterdam, Tilburg en Wageningen van hogeschool gepromoveerd tot universiteit. Hoewel, gepromoveerd? Ingenieurs zijn nogal gehecht aan de naam hogeschool. In de opvatting van velen refereert het woord universiteit aan universeel. Dus een universiteit is de brede instelling waar het totaal aan kennis wordt onderwezen. Rector magnificus prof.dr. K. Posthumus >wijst er in zijn rede bij de opening van het Academisch Jaar 1967-1968 op dat het woord een heel andere herkomst heeft: “Het woord universiteit is afkomstig van de middeleeuwse term ''universitas magistrorum et scholarium; ''de gemeenschap van leermeesters en leerlingen. Het heeft met universeel dus niets van doen.”

=== Kuyper ===
----

Hoe het ook zij: ingenieurs zijn sinds de oprichting van ‘Delft’ trots op hun status. De erkenning dat er van een essentieel onderscheid tussen een universiteit en de (dan nog) polytechnische school van Delft geen sprake kan zijn, is te danken aan de antirevolutionaire politicus dr. Abraham Kuyper (*1837 - †1920). Deze constateert geen principieel verschil tussen de werkzaamheden van een ingenieur en die van een wetenschapper. In 1905 zorgt hij er door een wetswijziging voor dat de polytechnische school van Delft voortaan als hogeschool wordt erkend, met dezelfde rechten en plichten als een universiteit. Het duurt overigens nog een tijdje totdat de gevestigde universiteiten de nieuwe status van Delft ook in de praktijk erkennen. En in 1956 is de THE als jonge hond in de roedel zich terdege bewust van de noodzaak om haar academische status waar te maken. De degelijke Eindhovense programma’s bevatten een grote hoeveelheid wis- en natuurkunde en in de academische vorming wordt voorzien door een uitgebreid programma van aanvullende algemene vakken. Ondanks de trots waarmee ingenieurs hun hogeschoolstatus koesteren, verzoeken de TH Delft, de TH Eindhoven en het Koninklijk Instituut voor Ingenieurs in 1960 de Tweede Kamer om de twee hogescholen voortaan universiteit te mogen noemen. Het verzoek wordt ingegeven door pragmatische overwegingen. In het buitenland leidt de naam ‘hogeschool’ nog al eens tot verwarring. Een High School is in de Verenigde Staten zeker geen universiteit. Het verzoek wordt niet ingewilligd. De wetgever scherpt de definitie van het begrip universiteit zelfs aan tot een instelling die minstens drie faculteiten, waaronder een medische dan wel een voor wiskunde en natuurwetenschappen, moet tellen. 

=== Status ===
----

Veranderingen in de aan tradities gehechte Nederlandse universitaire wereld gaan langzaam. Na 1945 wordt er iets van het oude Duitse Von Humboldt-model (universiteiten dienen gericht te zijn op ''Bildung, ''geleerdheid en culturele autonomie) ingeleverd ten faveure van de Amerikaanse universiteitscultuur, waar economische en maatschappelijke betrokkenheid belangrijk zijn. De maatschappelijke behoefte aan ingenieurs, natuurwetenschappers en medici groeit sterk in de eerste vijfentwintig jaar na de oorlog. Tot het midden van de jaren zestig hangt om de universiteiten nog de geur van deftigheid. Wanneer prof.dr. I.A. Diepenhorst, oud-minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, daar in 1969 op terugkijkt, mijmert hij over de academische plechtigheden: “De jacht van het gewone bestaan stond een ogenblik stil, men had het gevoel dat er zich binnen de aulamuren iets afspeelde, waar de gewone mens niet aan toekwam. Sommigen die voor kerk en religie de eerbied verloren hadden, behielden deze voor de wetenschap.” Maar de politiek heeft dan het middelbaar onderwijs al op de schop genomen. De Mammoetwet is van kracht geworden en vanaf 1968 beginnen de eerste generaties leerlingen aan een mavo-, havo- of vwo-opleiding. In de politiek klinken kritische geluiden over de lange duur van de universitaire opleidingen en de geringe efficiëntie. Het onderwerp rendement in het hoger onderwijs maakt zijn entree op de politieke agenda. In de loop van de jaren zestig en zeventig brokkelen ook de muren van die laatste ivoren torens af. Dus wanneer de THE in 1986 herdoopt wordt in universiteit zijn er weinig medewerkers en studenten die hier een bijzondere waarde aan toekennen. Het betekent vooral dat er een nieuw logo moet komen en dat afdelingen voortaan faculteiten zullen heten. Men gaat over tot de orde van de dag. Pas in de loop van de jaren negentig zullen de laatste der Mohikanen met pensioen gaan die nog steeds over de TH of de THE spreken waar ze de TU/e bedoelen.


[[Category:Index A-Z]] [[Category:H]] [[Category:Academia]] [[Category:H-Bronvermelding]]